Het Waterwoud, uitkijktoren met uitzicht op de stad

Als je er al een poosje niet geweest bent, kijk je verrast op van alle veranderingen die zich op het Eiland van Brienenoord voltrekken. Vroeger kon je er als kind de zomervakanties doorbrengen in en rond de Arend en de Zeemeeuw van het ‘Instituut voor de Rijpere Jeugd’, inmiddels zijn die clubgebouwen afgebroken en is er de Buitenplaats Brienenoord voor in de plaats gekomen. In het paviljoen worden ook weer allerlei activiteiten en bijeenkomsten georganiseerd, maar dan ditmaal voor Rotterdammers van alle leeftijden.

Waterwoud

Zo mooi als die buitenplaats zelf al is, zo mooi wordt ook het eiland zelf. Langs de rivier is een begin gemaakt met de getijdeparkjes van stadsplanoog Pieter de Greeff. Op de westelijke punt van Brienenoord en in het binnenhaventje van het Zuiddiepje krijg je alvast een goede indruk van hoe die natuurlijke oevers er straks uit zullen zien. Op dezelfde plek is in 2019 ook het kunstwerk ‘Waterwoud’ verrezen, de eerste van vijf uitkijktorens die de gemeente aan weerszijden van de Nieuwe Maas wil realiseren. 

Het monument is door baggermaatschappij Van Oord aan de stad geschonken ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van het bedrijf. Bezoekers van Waterwoud kunnen op het hoogste punt genieten van de Rotterdamse skyline. Aan onderzijde is het mogelijk om af te dalen in de wondere wereld van de inheemse waterflora en -fauna, zoals de spindotterbloem en zoetwatermossel. In de buispalen kunnen de nestel- en broedplaatsen van vogels en vleermuizen van dichtbij worden bekeken. Op het eiland zelf worden nu ook poelen aangelegd die de natuurbeleving op het 21 ha grote terrein moeten versterken. 

Poel in aanlegfase op het Eiland van Brienenoord

Ontstaan uit slib

Het Eiland van Brienenoord is in de negentiende eeuw ontstaan. Toen vormden zich in de Nieuwe Maas enkele slibplaten. Deze platen groeiden aan elkaar vast en raakten begroeid met riet, biezen en griend. Het was eigendom van de adellijke familie Van Brienen. Begin 20ste eeuw bleek de aangeslibde plaat de doorstroming te beperken. Het buitenste deel van de plaat werd daarom afgegraven en boven op het binnenste deel gestort. Zo kreeg het Eiland Van Brienenoord zijn huidige vorm.

Buitenplaats Brienenoord

Het eiland was tot de Tweede Wereldoorlog bebost. De Duitse bezetter rooide de bomen om stammen te gebruiken als ‘asperges’ (in de grond geplaatste palen tegen het landen van vliegtuigen). De restanten van het bos verdwenen in de hongerwinter in Rotterdamse kachels. Sinds 1943 zijn er volkstuinen op het eiland. Op het westelijk deel van het eiland zijn in de jaren zestig de tunnelelementen voor de riviertunnel van de Rotterdamse metro gebouwd. In het voormalige bouwdok (nu een grote vijver) komt een vlonder om van het water te genieten.

Wandelen

Buitenplaats Brienenoord is een ‘denk-, speel- en werkplaats’ die ruimte en faciliteiten (kampvuur inbegrepen) biedt voor uiteenlopende initiatieven vanuit de Rotterdamse bevolking. Het paviljoen wordt beheerd door programmeur Rineke Kraaij, zakelijk leider Maurice Specht en beeldend kunstenaar Sander Zweerts de Jong. De buitenplaats is buiten de besloten evenementen altijd open voor pubiek.

Interieur van Buitenplaats Brienenoord

In het paviljoen kan gratis een twintig minuten durende audiotour op je mobiele telefoon worden gezet, die je kunt beluisteren tijdens een wandeling over het eiland. Hij is gemaakt door het kunstenaarscollectief Waterwerken. Eenmaal onderweg vertelt Marcel Meewisse in je koptelefoon dan het een en ander over dit laatste stukje betrekkelijk ongerepte natuur dat we in Rotterdam nog over hebben.

De Blije Bij

Bezoek met kinderen tot 11 jaar ook de avontuurlijke speeltuin ‘De Blije Bij’. De volkstuinvereniging van Brienenoord en het Zuid-Hollands Landschap, de beheerder van het gebied, hebben er samen iets moois van gemaakt. Er zijn boomstammen, rivierzand en wilgentakken om mee te spelen. Verder is de speeltuin voorzien van een klimrek, een bijenhotel, picknicktafel en een wilgentunnel. In speciale perken kunnen ze tuinieren met groenten, fruit en kruiden.

Het Eiland van Brienenoord is goed te bereiken met de watertaxi. Vanaf halte 010 Stadion Feyenoord is het maar enkele minuten lopen naar de toegangsbrug tot het terrein.