Een rondvaart met de watertaxi is er in twee varianten. Wil je de skyline, de rivier en de Rotterdamse stadshavens op hun imposantst zien, dan kies je voor een tocht met een snelle, geelzwarte MSTX-watertaxi. Doe je het liever wat rustiger aan en luister je graag naar wat een van onze schippers over Rotterdam en haar maritieme erfgoed kan vertellen, stap dan aan boord van onze klassieke watertaxi. Die neemt je de stad zelf mee in, door de historische havens aan beide zijden van de Maasoevers.

Ton van der Meijden

In dit verhaal maken we met senior-schipper Ton van der Meijden een rondvaart met zo’n klassieke watertaxi. Het is een zogeheten autoboot, gebouwd door scheepswerf Tatje. Met dit scheepstype startte Watertaxi Rotterdam in 1993 met het passagiersvervoer over water. Eerst nog met vaste veerdiensten tussen de Veerhaven en de Leuvehaven, later met vervoer op afroep in een vaargebied met intussen meer dan vijftig eigen aanlegplaatsen. De MSTX-boten nemen de langere afstanden tussen de steigers voor hun rekening. De klassieke vloot vaart alleen in zone Centrum.

De klassieke watertaxi

Een ritje met de klassieke watertaxi is in 26 jaar uitgegroeid tot een onvervalst-Rotterdamse attractie op zichzelf. Waar de Spido en andere aanbieders van rondvaarten in de waterrijke binnenstad niet kunnen komen, daar zie je dit autobootje voor maximaal 8 personen wél opduiken. Aan het roer ervan zitten altijd watertaxischippers die veel weten van de geschiedenis van de gebouwen en schepen die je onderweg ziet. Ton, een van de oudste schippers in onze gelederen, heeft als bijnaam niet voor niks ‘de varende encyclopedie’. Op een tocht van een uur spijkert hij je kennis van Rotterdam met een enorme hoeveelheid feiten en anekdotes met plezier, en uit zijn hoofd, bij.

Schipper op de loopbrug in de Leuvehaven

Niet overdreven om te stellen dat het ook vanaf een boot is dat je Rotterdam en haar havens pas écht leert kennen. Dat zal zonder meer voor toeristen en dagjesmensen gelden, maar ook voor de eigen inwoners. Er is ten eerste veel meer bevaarbaar water in de binnenstad dan je misschien zou denken. En dat stroomt bovendien door buurten en langs kades die zich met hun geschiedenis en architectuur heel goed kunnen meten met de hoofdstedelijke grachtengordel of, welja, Venetië. Om het met Ton te zeggen: ‘De Amsterdamse grachten zijn mooi, maar het is er wel allemaal hetzelfde. Rotterdam heeft gewoon méér te bieden.’

We maakten met Ton en zijn klassieke watertaxi een rondvaart van een uur, die van de Parkhaven, de Veerhaven en de Leuvehaven naar de Wijnhaven, het Boerengat en de Entrepothaven voerde. Wij schoten er foto’s van terwijl Ton uitwijdde over alle bezienswaardigheden op de route.

Ton: ‘Hoog boven de stad, in het hoofdgebouw van het Havenbedrijf Rotterdam op de Wilhelminapier, wordt over de veiligheid van Rotterdam gewaakt. Bij calamiteiten in de haven en op de wal komen burgemeesterm, politie, brandweer, de havendienst en ambulancedienst bijeen aan de “alarmtafel” van het crisiscentrum. Met een grote kaart van de stad en natuurlijk met behulp van het uitzicht kunnen ze de plek en de grootte van een brand of ramp vaststellen en maatregelen nemen.’

Ton:’In de Veerhaven liggen schepen die permanent worden bewoond, en er is een aantal plekken voor passanten. De Piet Hein van Prins Bernhard en De Groene Draeck van Beatrix hebben er lang afgemeerd gelegen. Op de kop van de haven ligt de sociëteit van de Koninklijke Roei- en Zeilvereniging De Maas, als vanouds de club van havenbaronnen. Ertegenover het oude hoofdkantoor van de SHV, waar ook dochterbedrijf Baseler Rijnvaart was ondergebracht. Ik was kapitein op de Nederlandse schepen van die firma en kwam er als jonge vent van tijd tot tijd om er orders op te halen. Het pand heeft nog van die oude paternosterliften, waarmee je naar de verdiepingen gaat.
‘Een roemrucht schip in de Veerhaven is de Lammie, de kotter die in de jaren zeventig wereldnieuws werd toen hij met duizenden kilo’s hasj aan boord voor de Nederlandse kust door de marine werd geënterd. De bemanning ging voor jaren de cel in. Vandaag de dag is de Lammie een bed & breakfast, een van de vele leuke boten in Rotterdam waarop je als gast de nacht kunt doorbrengen.’

Ton: ‘Behalve in de Waalhaven, de Wiltonhaven en aan de Wilhelminapier zie je in de stad ook aan de Parkkade nog coasters en andere grote schepen afgemeerd liggen. Het is de plek waar, zoals dat in de nautische wereld heet,’van vlag wordt gewisseld’ wanneer een schip is verkocht. Ook komt de zeehavenpolitie er regelmatig om de papieren van de bemanning te controleren. Er zijn heel veel verschillende scheepstypen in de Rotterdamse haven. Allemaal zijn ze voor een bepaalde functie gebouwd: met rechte neuzen voor de sluizen in Finland en Noorwegen bijvoorbeeld, en ook met lengtematen die voor specifieke sluizen zijn geëigend.
‘Door de Parkhaven ga je veelal met vrachten grind en zand naar Delft en Amsterdam. Veel passagiers willen op een rondvaart hier ook even de Euromast van dichtbij bekijken. Kun je zien hoe waaghalzen er vanaf tokkelen. Direct in de buurt ligt De Ballentent. Vroeger het café waar je hoeren, zeelui en mij kon aantreffen, nu in trek bij een veel groter publiek dat speciaal komt voor de beroemde gehaktballen.’

Ton: ‘De Leuvehaven is vernoemd naar het stroompje de Leuve dat aan het begin van de vorige eeuw nog over de Coolsingel liep. Het is in vroeger tijden altijd een drukke haven geweest. Hier en in de Glashaven werden wijn, bier en sterke drank overgeslagen voor verder transport naar Duitsland. Tegenwoordig is het de toegangspoort voor watertaxipassagiers op weg naar het centrum, en natuurlijk kom je er voor het Maritiem Museum en zijn buitenhaven. Het water in heel de Rotterdamse haven is schoon doordat er heel streng op wordt gecontroleerd, en hier in de Leuvehaven kun je de kinderen van de omwonenden bij mooi weer ook zien zwemmen.’

Ton: ‘Nog een bootje waarop je als bezoeker van de stad kunt overnachten, met uitzicht op het Witte Huis en het uitgaansgebied van de Oude Haven op loopafstand. Het Witte Huis was in 1898 de eerste wolkenkrabber van Europa. Met het veel oudere Schielandshuis, het postkantoor en het stadhuis van Rotterdam is het in de Tweede Oorlog gespaard gebleven. De nazi’s lieten het op het bombardement op de stad heel in ruil voor de toegang tot oude Willemsbrug, die in mei 1940 nog door Nederlandse mariniers bezet werd gehouden. In het Mariniersmuseum in de Oude Haven kom je er meer over te weten.’

Ton: ‘Ik zeg tegen passagiers op een rondvaart altijd dat ze het in de Oude Haven niet bij een keiltje bier op een van de terrasjes moeten laten. Het is uiteraard ook zeer de moeite waard om er de kubuswoningen te gaan bekijken. De brug over de haven is trouwens de enige die op waterkracht open- en dichtgaat. Bij mooi weer kun je op het terrasje boven op de brug iets drinken. Dat levert een koddig gezicht op als hij moet worden opgehaald en het hele terras voor even moet worden opgebroken.’

Langs de woonboten in het Haringvliet varen we naar de marina in het Boerengat, met daarin afgemeerd onder andere de George Stephenson, een modern schip dat nog altijd door stoom wordt aangedreven. Van daaruit maakt Ton de oversteek over de Nieuwe Maas naar de Koningshaven, waar De Hef meteen het beeld bepaalt.

Ton: ‘Nadat ik jarenlang als matroos en toen als kapitein op de vaart had gezeten, werd ik brugwachter op de Koningshavenbrug, ofwel De Hef. Weer later werd ik bij de havendienst “vessel traffic operator”. Begeleidde je op de radarposten de loodsen en grote schepen in de haven. Ik kon zogezegd voor ze om het hoekje kijken. Dat heb ik gedaan tot 2004, toen ik op 55-jarige leeftijd volgens de regels met vervroegd pensioen móest. Niet erg, hoor. In 2005 ging ik hondsgelukkig voor de watertaxi werken.’

De laatste haven die we op de rondvaart aandoen, is de Entrepothaven. Nu ook een marina en een uitgaansgebied, in andere tijden de haven waar schepen hun vracht door de douane lieten inklaren. Onder meer de drugskotter de Lammie lag er geruime tijd achter de ketting. Een bezienswaardigheid die er nog altijd ligt afgemeerd, is het jacht de Christina Onassis, vernoemd naar de dochter van de miljardair en scheepsmagnaat Aristoteles Onassis. Christina(1950-1988) zou er bij leven en welzijn volgens Ton nog op hebben gevaren, maar sinds het schip in Rotterdam aan de kade ligt heeft hij er nooit enige activiteit op gezien. Aan dek herinnert alleen nog een klein helikoptertje aan het luxe leventje dat Christina erop leidde.

We draaien om in de Entrepothaven en zetten over de Maas weer koers naar de Wilhelminakade, waar het basisstation van Watertaxi Rotterdam is gevestigd. Wachtend op een volgend gezelschap dat er aan boord gaat, kun je er Ton nog een hele poos bezig zien met het poetsen van zijn boot, want alle schippers van de klassieke watertaxi leggen er eer in om hun vloot in optimale staat te houden.

Komt er straks als je echt met pensioen gaat nog een nieuwe liefde voor in de plaats, vragen we Ton. ‘Niet meer als het om boten gaat’, antwoordt die. ‘Ik hou van de watertaxibootjes en van het rondvaren met leuke mensen en kinderen. Maar varen voor mijn plezier, en dan zeker zeilen, is niets voor mij. Het mooie van zeilen is het aanleggen en dan meteen een paar terrasjes op kunnen. In Rotterdam ben ik dan voorlopig nog niet uitgekeken. Ik heb het je laten zien: je kunt hier behalve varen ook eindeloos flaneren.’

Rotterdam is het mooist vanaf het water. Op een watertaxirondvaart laten onze schippers u graag de stad en haar historische en moderne havens zien. U kunt zelf de duur en/of de route van een rondvaart bepalen. U vaart bovendien altijd met uw eigen gezelschap. Speciale rondvaarten ten behoeve van bijvoorbeeld foto- of filmreportages en trouwreportages zijn ook mogelijk.
Rondvaarten op onze snelle MSTX-boten zijn er vanaf € 45 voor 15 min. Rondvaarten met de klassieke watertaxi vanaf € 30 voor 15 min. Prijzen zijn ongeacht de grootte van uw groep (afhankelijk van de boot 8 tot 12 passagiers maximaal).