Hij is Brabander van geboorte, kwam in 1995 in onze stad werken en er twee jaar later ook wonen, en beschouwt zich inmiddels als een echte Rotterdammer. Naast zijn vriendin heeft hij nog een andere grote liefde, namelijk de Rotterdamse rivieren. Hij is privé dikwijls in de onmiddellijke omgeving van de Rotte en de Nieuwe Maas te vinden, op zijn racefiets of wandelend met zijn vriendin.
Zijn favoriete plek aan de rivier? Het uiterste oostelijke puntje van het Eiland van Brienenoord. Daar is nu een getijdengeul gemaakt.
Als ze samen weer op dat getijdenpuntje staan, komt Pieters vriendin steevast weer met die ene grap:
‘Hier vind jij toch altijd dat je de delta ervaart, hè Pieter?’
Vriend zelf moet daar elke keer weer vreselijk om lachen.
‘Dan zeg ik: jahá! Ik heb dat kennelijk ooit zo plechtig gezegd, en dat heeft ze onthouden. Maar ik meen het ook serieus hoor. Het is toch ook echt een hartstikke mooie plek?’
Eiland van Brienenoord/foto Gemeente Rotterdam
Pieter de Greef is planoloog bij de gemeente Rotterdam. Hij heeft er het Programma Rivieroevers ontwikkeld, een serie maatregelen waarmee de Schie, de Rotte en Nieuwe Maas-Waterweg de komende jaren verder worden verfraaid en ‘vergroend’.
Want bij een aantrekkelijke stad hoort nou eenmaal ook een aantrekkelijk rivierenlandschap. Zeker nu met name de Nieuwe Maas langzaam maar zeker uitgroeit tot hét Rotterdamse landmark. De grootste en mooiste attractie die de stad rijk is.
De Parkkade en Willemskade zijn nu boulevards
Pieters opdracht luidt dus om de Rotterdamse rivieroevers zo in te richten dat fietsers, wandelaars, hengelaars, zonaanbidders en terrasvolk er allemaal graag vertoeven. Een missie die hier en daar intussen al heel aardig heeft uitgepakt. De Parkkade en de Willemskade zijn recent zo sjieke avenues geworden. Echte flaneerstraten, mede dankzij de nieuwe bestrating en de door Piet Oudolf ontworpen plantsoenen.
Terrassen aan de Willemskade/foto Gemeente Rotterdam
Daarnaast heeft de dienst Stadsontwikkeling onder aan de Boompjes een zogeheten ‘comfortstrook’ aangelegd. Ook daarover is Pieter een en al geestdrift: ‘Er zijn veel dure plannen voor de Boompjes mislukt in het verleden. En kijk nou eens: met relatief weinig geld hebben we er iets tot stand gebracht dat meteen in gebruik is genomen door de Rotterdammers.’
De comfortstrook is een tamelijk beschut mini-boulevardje, met de Nieuwe Maas en de Rijn-cruisers vredig dobberend aan je voeten. Op het talud dat er langs ligt, kun je in de lunchpauze je boterhammetje opeten. Er ligt - best verbazingwekkend - een 100 meter-sprint track voor amateur-atleten. En dit voorjaar opent De Boompjes er, een nieuwe dagzaak onder in het Mecanoo-paviljoen.
Boompjes/foto Gemeente Rotterdam
In de nieuwe fase van het Programma Rivieroevers komen onder andere stukken van de Maasboulevard en de Oosterkade voor make-overs aan de beurt.
Dat was te verwachten uiteraard. Met de Boompjes zijn dat in potentie de mooiste toegangspoorten tot de stad, zo weet iedere Rotterdammer. Tot nu toe zijn het echter ‘harde, stenige stukken’, zoals Pieter ze noemt. Met de aanleg van een getijdengeul in het Mallegat krijgt dat stukje van de stad en de rivier straks een al wat groenere en daarmee zachtere uitstraling. Op straatniveau wordt tegelijkertijd een aantal voetgangersvriendelijke ingrepen uitgevoerd.
Pieter:’Dat getijdengebied realiseren we met Wereld Natuur Fonds (WNF). Dezelfde plannen bestaan voor delen van polder De Esch en het Eiland van Brienenoord. Er kunnen in de Esch dadelijk heel mooie planten en dieren leven, en met steigers en vlonders ontstaat daar een spannend wandelgebied. Op regionaal niveau werkt mijn afdeling aan plannen voor getijdengebieden op andere locaties aan de Nieuwe Maas.’
De Rotte/foto Gemeente Rotterdam
Behalve met het WNF werkt De Greef met veel particuliere instellingen en bureaus samen in het Programma Rivieroevers. Met de Stichting Plezierrivier, sloepverhuur ‘Geen boot, wel varen’ en event-organisator Picknick Island wordt de attractiewaarde van de Rotte vergroot, vooral waar het gaat om het deel onder de A20. Met de initiatiefnemers van het Nieuwe Maas Parcours wordt deze 28-km lange wandel- en fietsroute steeds beter toegankelijk en mooier gemaakt.
Kop van Zuid en omgeving: het nieuwe centrum van de stad
Ook Rijkswaterstaat en het Havenbedrijf denken en investeren mee in het opwaarderen van het Rotterdamse rivierenlandschap. Toeristen uit binnen- en buitenland ontdekken de oude en de nieuwe havengebieden. De Wilhelminapier, de Parkkade, Willemskade, Veerhaven, Katendrecht, het RDM-terrein en het voormalige Tropicana zijn toeristische bestemmingen geworden. Stukje bij beetje gaan de Kop van Zuid en de de rivieroevers aan weerszijden ervan zo het nieuwe centrum van de stad vormen.
Toekomstschets Maashaven
Voor de nabije toekomst heeft Pieter de Greef nog wel wat projecten die hij met private partijen onderhanden zou willen nemen. ‘Wat denk je van een natuurlijke oever aan de kopse kant van de Maashaven? Zou dat niet fantastisch zijn? Krijg je een combinatie van een natuurlijk ogende haven, met daarin afgemeerd al die stoere binnenvaartschepen. Groen en functioneel tegelijk. Op plekken als de Maashaven en de Rijnhaven kán het.’
Pieter de Greef gáát er alvast voor, dat is wel duidelijk. En het is ook hét moment om door te pakken, vindt hijzelf. ‘Ik vraag mensen wel eens wat volgens hen de ingrijpendste gebeurtenis is geweest uit de geschiedenis van Rotterdam? Het antwoord is dan doorgaans: het bombardement. Maar nee, dat is niet mijn overtuiging. Het is het graven van de Nieuwe Waterweg geweest. Daardoor hadden we het probleem van die verzanding niet meer, waardoor de haven ontzettend kon gaan groeien.
‘Van een stad in de delta werden we vanaf dat moment een grote havenstad aan de rivier. En nu maken we ons op voor de derde fase in de ontwikkeling van Rotterdam: we worden een stad met nog zo veel meer gezichten dan alleen haar haven.’
Lees hier ook het interview met Pieter de Greef en Hugo de Bruijn over de Nieuwe Maas en haar oevers in 2019 en verder.